باج افزار چیست؟ جایگاه ایران در حملات باج افزاری

  باج افزار یکی بدافزار مخرب است که تهدید همیشگی و جدی برای امنیت سایبری در سراسر جهان است. مطالب این مقاله اطلاعات کاملی از این بدافزار، روش‌های پیشگیری و حذف آن به همراه گزارشی آماری از حملات باج افزارها می‌باشد.

باج افزار چیست؟

باج‌افزار یک نوع نرم‌افزار مخرب است که هدف آن قفل کردن یا رمزگذاری فایل‌ها یا سیستم‌ها می‌باشد تا کاربر نتواند به آن‌ها دسترسی پیدا کند. این نوع حمله به قربانی با پیامی درخواست پرداخت وجه (باج) برای بازگشایی فایل‌ها یا دسترسی به سیستم را می‌دهد.

وقتی که یک سیستم تحت حمله باج‌افزار قرار می‌گیرد، فایل‌ها به‌طور رمزگذاری شده و یا به صورت قفل شده قرار می‌گیرند و افراد برای بازگرداندن آن‌ها به حالت اصلی به پرداخت یک مبلغ معمولاً به صورت رمزارزی نیاز دارند.یکی از انواع فایروال‌ها، فایروال‌های سخت‌افزاری می‌باشند که این نوع از فایروال‌ها دستگاه‌های فیزیکی هستند که هر کدام سیستم عامل مخصوص خود را دارند. آن‌ها به‌عنوان دروازه‌ای بین شبکه‌های داخلی و اینترنت عمل می‌کنند. فایروال‌های سخت‌افزاری برای سازمان‌هایی که دستگاه‌های زیادی در یک شبکه دارند مناسب می‌باشند. در حالی که این فایروال‌ها ترافیک غیرمجاز را قبل از رسیدن به نقاط پایانی مسدود می‌کنند، در برابر حملات درون شبکه ای امنیتی ایجاد نمی‌کنند. بنابراین، ترکیبی از فایروال‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری می‌تواند حفاظت بهینه از شبکه سازمان را فراهم آورد.

باج افزار چگونه کار می کند؟

باج‌افزار با مسدود کردن دسترسی یک سازمان یا فرد به داده‌هایش کار می‌کند. این اتفاق به دو صورت رخ می‌دهد: یا از طریق نرم‌افزاری که داده‌ها را رمزگذاری می‌کند یا داده‌ها به مکان دیگری منتقل می‌شوند.

در هر حالت، دسترسی تنها پس از پرداخت باج امکان‌پذیر است. حساسیت داده‌های ذخیره‌شده در یک سازمان مانند جزئیات شخصی کارمندان و مالکیت معنوی، باعث می‌شود بسیاری از افراد باج را پرداخت کنند تا از وقوع آسیب‌های بیشتر جلوگیری کنند.

حملات باج‌افزار در برابر سازمان‌ها معمولا با موفق بالایی همراه است، زیرا حمله می‌تواند سازمان را فلج کند، زیرا با مسدود کردن دسترسی به فایل‌ها و برنامه‌های مهم، کارکنان نمی‌توانند کار کنند، و پروژه و عملیات های داخلی سازمان متوقف شده یا به شدت تحت تأثیر قرار می‌دهند.

پیگیری این حملات معمولا دشوار است، زیرا پرداخت باج‌افزارها معمولاً با استفاده از رمزارزها انجام می‌شود که پیگیری تراکنش‌های آنها سخت و بعضی اوقات غیر ممکن است. 

انواع باج افزار

باج‌افزارها به روش‌های گوناگون اقدام به دریافت پول از قربانی می‌پردازند، معمولا ۵ روش اصلی برای باج‌خواهی وجود دارد:

  • باج افزار رمزنگاری یا رمزگذار (Encryptors)
  • Lockers
  • هراس افزارها (Scareware)
  • Doxware یا Leakware
  • RaaS (باج افزار به عنوان یک سرویس)

مراحل حمله باج افزارها

مرحله نفوذ

به طور معمول، کاربر یا دستگاه به یک وب‌سایت آلوده مراجعه می‌کند که توسط یک حمله هدفمند یا فیشینگ یا از طریق پورت‌های آسیب‌پذیر RDP ارائه شده است. ابزارهای مبارزه با باج افزار برای این مرحله شامل دروازه وب امن (SWG) و دروازه ایمیل امن (SEG) برای جلوگیری از نفوذهای مبتنی بر وب و ایمیل می‌شوند. تکنیک‌های اضافی مانند تقسیم‌بندی شبکه می‌توانند به کاهش تأثیر نفوذ کمک کنند. برخی از سازمان‌ها از Honey Pot و سایر تکنیک‌های فریب‌دهنده استفاده می‌کنند تا باج افزار را شناسایی و غیرفعال کنند.

مرحله سازش

مهاجم باج افزار را بر روی دستگاه‌های متصل به شبکه هدف اجرا می‌کند. تکنولوژی EDR و پلتفرم‌های حفاظت از نقاط انتهاییEPP) ) می‌توانند در برابر حملات فعال دفاع کنند. برخی از سازمان‌ها در صورتی که تیم داخلی آن‌ها دارای تخصص لازم برای EDR نباشد، از خدمات تشخیص و پاسخ مدیریت شده استفاده می‌کنند.

مرحله فرمان و کنترل

دستگاه آلوده دستورات را از طریق یک کانال فرمان و کنترل دریافت می‌کند. ابزارهای مختلف کشف و پاسخ شبکه NDR)) می‌توانند این کانال را شناسایی و مسدود کنند، از جمله راه‌حل‌های امنیتی SWG و DNS است.

مرحله تونل سازی

حمله‌کننده پس از اجرای باج افزار، سعی در حرکت از طریقی در داخل شبکه هدف می‌کند. در این مرحله پیشرفته حمله، سازمان‌ها می‌توانند از تقسیم‌بندی شبکه و دیواره‌های نقطه‌ای در نقاط انتهایی استفاده کنند تا جلوی حرکت جانبی حمله‌کننده را بگیرند. ابزارهای اضافی شامل مدیریت آسیب‌پذیری و سیستم‌های بسته‌بندی خودکار می‌شوند.

ایران؛ در لیست ۱۰ کشور هدف در حملات باج افزاری

بیت دیفندر در اولین گزارش Threat Debrief خود در سال 2024 را منتشر کرد. این گزارش ضمن بررسی برخی تکنیک‌های مورد استفاده مهاجمان سایبری، خلاصه‌ای از آمار بدافزارهایی همچون باج‌افزارها نیز ارائه داده است.

همچنین ایران با اختصاص 8 درصد از حملات باج افزاری به خود جزو 10 کشور برتر در هدف های حملات باج افزاری بوده است.

بهترین ابزار مقابله با باج افزار

عوامل متعددی بر عملکرد یک برنامه ضد باج‌افزار تأثیر می‌گذارند. در اینجا نکات کلیدی‌ که باید در هنگام انتخاب بهترین ابزار محافظت در برابر باج‌افزار در نظر گرفته شود، آورده شده است:


آنتی‌ویروس

 جلوگیری از ورود باج‌افزار به سیستم اولین قدم در مقابله با باج افزار است. استفاده از ابزارهای امنیتی از جمله آنتی‌ویروس و فایروال در جلوگیری از ورود باج افزار به سیستم می‌تواند بسیار کارآمد باشد.

هر چند که آنتی ویروس و ابزارهای رایگانی برای این کار تولید شده اند که از قابلیت‌ها و تکنولوژی‌های مناسبی برای مقابله با باج افزار برخوردار می‌باشند اما برای کسب درجه‌ی بالایی از امنیت سیستم و حفظ داده های آن مخصوصا در سطح سازمانی، خرید آنتی ویروس با آخرین تکنولوژی‌های امنیتی یکی از ضرورت های هر سازمان خواهد بود.

آنتی ویروس بیت‌دیفندر راهکار امنیتی مناسب برای سازمان ها است که توسط شرکت بیت‌دیفندر توسعه داده شده است. این نرم‌افزار تلاش می‌کند با استفاده از مجموعه‌ای از ویژگی‌ها و تکنولوژی‌ها، از جمله تشخیص و مسدود کردن حملات باج‌افزارها، کاربران و دستگاه‌های کامپیوتری را در برابر تهدیدات امنیتی مختلف محافظت کند.

تهدیدات امنیتی و نرم‌افزارهای مخرب به طور مداوم در حال تغییر هستند. به همین علت تنها خرید و نصب آنتی ویروس به تنهایی نمی تواند کارآمد باشد و دریافت منظم بروزرسانی‌های است که کمک می‌کند تا زمانی که تهدیدات جدید ظاهر می‌شوند، نرم‌افزار آنتی‌ویروس همیشه به‌روز باشد و توانایی شناسایی و مهار این تهدیدات را داشته باشد.

با خرید آنتی ویروس بیت دیفندر از سایت bitav.ir آخرین به‌روزرسانی‌های بیت دیفندر را بدون هیچ دغدغه‌ای بصورت مستقیم از سایت مادر دریافت خواهید کرد.

ایجاد فایل پشتیبانی

با داشتن فایل پشتیبانی از سیستم خود، اگر توسط باج‌افزار مورد حمله قرار گیرید، دیگر نیازی به پرداخت باج به مهاجمان نخواهید داشت و با استفاده از نسخه پشتیبان براحتی سیستم و فایل‌های خود را بازیابی خواهید کرد.

به‌روزرسانی‌‌های منظم برنامه ها

 برنامه‌هایی که به‌روز نیستند، ضعف‌های امنیتی نسبتاً بزرگی دارند. در هر به‌روزرسانی برنامه، شکاف‌های قدیمی امنیتی آن‌ها رفع می‌شوند. با استفاده از یک برنامه‌ی Patch Managment، نیازی به نگرانی از یادآوری هر به‌روزرسانی نخواهید داشت.

توانایی شناسایی ناهنجاری‌ها

 باج‌افزار به راحتی می‌تواند به سیستم دستگاه شما نفوذ کند اگر تنها شما کسی باشید که تحت نظر قرار دارد. با ابزارهای خوب محافظت در برابر باج‌افزار، هر رفتار عجیب و غریب به سرعت تشخیص داده می‌شود و از رمزگذاری فایل‌ها توسط هکر جلوگیری می‌شود.

قابلیت ضد اسپم

 بسیاری از حملات باج افزاری با یک ایمیل و یک لینک مخرب آغاز شود. ویژگی ضد اسپم پس از انجام تجزیه و تحلیل دقیق، هر ایمیل مخرب یا پیوست را مسدود خواهد کرد. برای استفاده از این قابلیت در سطح سازمانی، می‌توانید از افزونه‌ی GravityZone Email Security استفاده نمایید.