دینامیک سیالات نام یکی از شاخه های بسیار پرکاربرد و وسیع مکانیک سیالات
است. موضوع مورد مطالعه در این زمینه از علوم چگونگی رفتار مایعات و گازها
به هنگام حرکت تحت اثر عوامل گوناگون می باشد. مطالعهٔ رفتار سیالات (در
حرکت و در سکون) را باید از مهم ترین بخش های مکانیک قدیم (مکانیک کلاسیک)،
فیزیک، ریاضیات کاربردی، و علوم و فنون مهندسی به حساب آورد. دینامیک
سیالات محاسباتی (Computational Fluid Dynamics) یا سی اِف دی (CFD) یکی
از بزرگترین زمینههاییست که مکانیک قدیم را به علوم رایانه و
توانمندیهای نوین محاسباتی آن در نیمهٔ دوّم قرن بیستم و در سدهٔ جدید
میلادی وصل میکند. دینامیک سیالات محاسباتی علم پیشبینی جریان سیال،
انتقال حرارت، انتقال جرم، واکنشهای شیمیائی، و پدیدههای وابسته به آن به
وسیله حل معادلات ریاضی، که قوانین فیزیکی را بیان میکنند، با استفاده از
یک فرآیند عددی است. دینامیك سیالات محاسباتی عبارت از تحلیل سیستم های
شامل جریان سیال، انتقال حرارت و پدیدههای همراه، نظیر واكنش های شیمیایی
براساس شبیه سازی كامپیوتری است. CFD روش بسیار توانایی است، به
طوری كه طیف وسیعی از كاربردهای صنعتی و غیرصنعتی را در بر میگیرد.
دینامیک سیالات محاسباتی یا سیاِفدی Computational fluid dynamics (CFD) یکی از بزرگترین زمینه هایی ست که مکانیک قدیم را به علوم رایانه و توانمندی های نوین محاسباتی آن وصل می کند. اکنون روش دینامیک سیالات محاسباتی جای خود را در میان روش های آزمایشگاهی و تحلیلی برای تحلیل مسائل سیالات و انتقال حرارت باز کردهاست و استفاده از این روش ها برای انجام تحلیل های مهندسی امری عادی شدهاست. دینامیک سیالات محاسباتی بهصورت گسترده در زمینه های مختلف صنعتی مرتبط با سیالات، انتقال حرارت و انتقال مواد به کمک سیال بکار گرفته میشود. از جمله این موارد می توان به صنایع خودروسازی، صنایع هوافضا، توربوماشینها، صنایع هستهای، صنایع نظامی، صنایع نفت و گاز و انرژی و بسیاری موارد گسترده صنعتی دیگر اشاره نمود که دانش دینامیک سیالات محاسباتی به عنوان گره گشای مسائل صنعتی مرتبط تبدیل شده است.
دینامیک سیالات محاسباتی شاخه ای از مکانیک سیالات است که با استفاده از
تجزیه و تحلیل عددی و الگوریتم به تجزیه و تحلیل و حل مشکلات جریان سیال می
پردازد که در این میان رایانه ها برای انجام محاسبات حاصل از شبیه سازی
تداخل مایعات و گازها با سطوح از پیش تعریف شده استفاده می شوند. xFlow نرم افزاری به منظور تجزیه و تحلیل دینامیک سیالات محاسباتی است که با
استفاده از فناوری شبکه بولتزمن و طراحی خاص برای شرکت هایی که نیاز به
بازخورد دقیق در شبیه سازی جریان، آیرودینامیک گذرا، مدیریت آب و تعامل
ساختار مایع دارند، تبدیل به یکی از قویترین و محبوبترین نرم افزارهای این
شاخه شده است. از جمله کاربرد های این نرم افزار در صنایعی مانند
خودروسازی، هوانوردی، صنایع دریایی، عمران، انرژی و ساخت توربین ها است. با
استفاده از معادله بولتزمن که توصیفگر رفتار گاز در مقیاس مزوسکوپی است
برنامه قادر به تکثیر محدودیت هیدرودینامیکی بوده و همچنین با بهره گیری از
الگوریتم جنبشی مبتنی بر ذرات برای پردازش بسیار سریع با سخت افزار در
دسترس طراحی شده است.
midas NFX نرم افزاری پیشرفته در زمینه طراحی و شبیه سازی دینامیک
سیالات محاسباتی و آنالیز المان محدود بوده که توسط شرکت MIDAS Information
توسعه یافته است. این نرم افزار امکانات بسیاری را جهت ساخت و ویرایش
مدلهای آنالیز المان محدود به مهندسان مکانیک میدهد. این نرم افزار با مش
بندی خودکار و دستی قادر است تا پیشرفتهترین شبیه سازیهای دو بعدی و سه
بعدی المان محدود را انجام داده و نتایج دقیق و قابل اعتمادی را ارائه کند.
این نرم افزار توسط تیمی از بهترین مهندسین مکانیک طی 20 سال مطالعه و
تحقیق طراحی و کاملاً برای امور مهندسی بهینه شده است. از دیگر قابلیتهای این نرم افزار میتوان به انجام آنالیزهای پیشرفته سازه
نظیر آنالیز تماس، آنالیز غیر خطی، آنالیز دینامیک صریح و ضمنی و آنالیز
خستگی اشاره کرد. این نرم افزار همچنین قادر به انجام آنالیزهای پیشرفته
سیالات نظیر مشهای متحرک، آنالیز سطح آزاد و آنالیز انتقال جرم نیز
است.
از آن جایی که سی اف دی یا همان دینامیک سیالات محاسباتی، با استفاده از آنالیز عددی و الگوریتم های عددی، مسائل مشتمل بر شاره های سیالاتی را تجزیه و تحلیل می کند، در صنایعی که با دینامیک سیالات سروکار دارند، استفاده از ابزارهای CFD بسیار ضروری است. PumpLinx یک ابزاری دینامیک سیالات محاسباتی (CFD) سه بعدی است که امکان تست مجازی صحیح و دقیق برای تجزیه و تحلیل و پیش بینی عملکرد پمپ های مایع، موتورها، کمپرسورها، توربین ها، دریچه ها، پروانه ها، سیستمهای هیدرولیکی و تمامی تجهیزاتی سیالاتی و هیدورلیکی که دارای قطعات متحرک و دوار را فراهم می کند. برای سیستم های مایع، PumpLinx به صورت انحصاری از ماژول کاویتاسیون (Cavitation Module) برای مدلسازی دقیق بخار، گاز آزاد و قابلیت فشرده سازی مایع استفاده می کند تا قادر به تجزیه و تحلیل عملکرد، موج شکن فشار و آسیب حفره ای باشد.
Altair Flow Simulator نرم افزاری برای طراحی سیستم های احتراق، انتقال گرما و جریان است که به مهندسین امکان می دهد تا صحت و قابلیت اطمینان سیستم های شبیه سازی شده را برررسی نموده و طرح ها و ماشین های نهایی را بهینه سازی کنند. این ابزار طراحی سیستم مایع، قابلیت مدل سازی و بهینه سازی سیستم های چندمنظوره ی انتقال جریان را در یک پلت فرم واحد با محیط طراحی سه بعدی -برای طراحی ماشین با توجه به دینامیک مایع/حرارتی/احتراق- فراهم می کند. این ابزار به کاربرانش این امکان را می دهد که سخت افزار واقعی را با استفاده از ابر نقاط (point-cloud و یا Cloud of Points) وارد نموده و سپس به صورت خودکار مدل محاسباتی بر روی سخت افزار دستگاه ایجاد کنند. کتابخانه ای که Altair Flow Simulator ارائه می دهد، حاوی کامپوننت ها/ عناصر پیکربندی شده ای است که می توانند برای شبیه سازی/مدلسازی اکثر پدیده های فیزیکی از جمله جریان مایع قابل فشرده سازی/غیر قابل فشرده سازی، جریان بادشناور، جریان سیستم حفره ی چرخان، سیستم انتقال گرما/حرارت، سیستم احتراق و ... مورد استفاده قرار گیرند. هشت حالت تجزیه و تحلیل (حالت پایدار، حالت نیمه پایدار و تجزیه گذار برای دینامیک مایع، حرارتی و احتراق) می توانند با سیستم یا زیرسیستم مدل مفهومی ترکیب شوند تا عملیات ماشین شبیه سازی شده را در طی سیکل آنالیز، بهینه کنند.
CONVERGE Studio محصول شرکت CONVERGE CFD یک نرم افزار انقلابی در
زمینه دینامیک سیالات محاسباتی (CFD) بوده که مشکل شبکهسازی (Grid
Generation) مدلهای طراحی شده را در فرآیند شبیهسازی از بین میبرد. این
نرم افزار توسط متخصصی شبیهسازی به گونهای طراحی شده که صرفاً برای
شبیهسازی موتور و سیستم احتراق وسیله نقلیه کاربرد نداشته و طیف وسیعی از
کاربردها را درون خود جای داده است. این نرم افزار برخلاف سایر نرم
افزارهای همردهی خود، قادر است تا ساختاری کاملاً متعامد و شبکهبندی شده
را بر اساس زمانبندی دلخواه شما تولید کند. این فرآیند باعث میشود تا
تولید دستی شبکهبندی طرحها به کلی حذف شود. این نرم افزار به شما تضمین
میدهد تا شبیهسازی شما با حدااکثر کیفیت و اثرگذاری انجام شوند.
CONVERGE Studio محصول شرکت CONVERGE CFD یک نرم افزار انقلابی در زمینه دینامیک سیالات محاسباتی (CFD) بوده که مشکل شبکهسازی (Grid Generation) مدلهای طراحی شده را در فرآیند شبیهسازی از بین میبرد. این نرم افزار توسط متخصصی شبیهسازی به گونهای طراحی شده که صرفاً برای شبیهسازی موتور و سیستم احتراق وسیله نقلیه کاربرد نداشته و طیف وسیعی از کاربردها را درون خود جای داده است. این نرم افزار برخلاف سایر نرم افزارهای همردهی خود، قادر است تا ساختاری کاملاً متعامد و شبکهبندی شده را بر اساس زمانبندی دلخواه شما تولید کند. این فرآیند باعث میشود تا تولید دستی شبکهبندی طرحها به کلی حذف شود. این نرم افزار به شما تضمین میدهد تا شبیهسازی شما با حدااکثر کیفیت و اثرگذاری انجام شوند.
midas NFX نرم افزاری پیشرفته در زمینه طراحی و شبیه سازی دینامیک
سیالات محاسباتی و آنالیز المان محدود بوده که توسط شرکت MIDAS Information
توسعه یافته است. این نرم افزار امکانات بسیاری را جهت ساخت و ویرایش
مدلهای آنالیز المان محدود به مهندسان مکانیک میدهد. این نرم افزار با مش
بندی خودکار و دستی قادر است تا پیشرفتهترین شبیه سازیهای دو بعدی و سه
بعدی المان محدود را انجام داده و نتایج دقیق و قابل اعتمادی را ارائه کند.
این نرم افزار توسط تیمی از بهترین مهندسین مکانیک طی 20 سال مطالعه و
تحقیق طراحی و کاملاً برای امور مهندسی بهینه شده است. از دیگر قابلیتهای این نرم افزار میتوان به انجام آنالیزهای پیشرفته سازه
نظیر آنالیز تماس، آنالیز غیر خطی، آنالیز دینامیک صریح و ضمنی و آنالیز
خستگی اشاره کرد. این نرم افزار همچنین قادر به انجام آنالیزهای پیشرفته
سیالات نظیر مشهای متحرک، آنالیز سطح آزاد و آنالیز انتقال جرم نیز
است.
ANSYS Structures & Fluids Products یک مجموعه نرم افزاری کامل برای مدلسازی جریان مایعات و دیگر پدیده های فیزیکی است. این مجموعه ابزار مهندسی، امکانات نرم افزاری منحصربفردی را در تجزیه و تحلیل جریان های سیال ارائه می دهد و تمام ابزار مورد نیاز برای طراحی و بهینه سازی تجهیزات جدید سیالات و همچنین عیب یابی و تجهیزات موجود را در اختیار مهندسین قرار می دهد. افزایش رقابت در دنیای صنعت و رشد تکنولوژی باعث شده است تا مرز بین دامنه های مختلف فیزیکی از بین برود. یکی از نتایج ناشی از این تغییرات در سال های اخیر که پس از این نمیتوان آن را نادیده گرفت، تعاملات بین مایعات و ساختارهایی است که آنها را احاطه کرده اند و این موضوع اهمیت برهمکنش میان سیال و سازه (Fluid-Structure Interaction) را نشان می دهد. برهمکنش میان سیال و سازه (FSI) در واقع به برهمکنش میان برخی از سازههای متحرک یا تغییرشکلپذیر با جریان سیال داخلی یا حول آن جسم اشاره دارد. هنگامی که FSI رخ می دهد، جریان مایع ساختار فیزیکی را تغییر می دهد که این خود باعث تغییر جریان خود مایع نیز می شود. به همین علت است که شبیه سازی جریان به شیوه سنتی دیگر پاسخگوی این تعاملات نیست و چنانچه تنها بخواهید از ابزارهای مربوط به مدلسازی سیالات استفاده کنید، مدل های ناقصی ایجاد خواهد شد که ممکن است عواقب پرهزینه و خطرناکی را در پی داشته باشد.